19 Ağustos 2008 Salı

Diftong-2: Habermas & Derrida

''Jürgen Habermas ve Jacques Derrida 1980’lerden başlayarak derin anlaşmazlıklara düştüler ve sonuçta birbirleriyle konuşmaz oldular. Habermas’ın 'Kökenlerin Geçicileştirilmiş Felsefesi Ötesi: Derrida'yı yayınlamasından sonra, Derrida, Habermas’ı örnek göstererek şöyle dedi: 'benim felsefeyi edebiyata, mantığa ya da söz sanatına indirgediğimi söyleyenler, açıkça ve dikkatle beni okumaktan kaçınmışlardır'. Diğer üst düzey postmodern düşünce üyeleri, özelde Jean-François Lyotard, Habermas ile çok daha kapsamlı bir polemiğe girmiş, Philippe Lacoue-Labarthe ise bu polemikleri üretkenlikkarşıtı diye nitelemiştir. Nihayetinde, bu rekabetçi fikir alışverişleri kıtasal felsefe içi ayrımlara denk düşmüş, ağırlıkla anlamlı bir modernlik-postmodernlik tartışmasına odaklanmıştır. Ayrıca 'Postyapısalcılık' vb. terminolojinin Birleşik Devletler'de yoğun trafiği olduğu fakat Fransa'da pek bilinmediği görüşünün, karşılığını, Habermas’ın Fransız çağdaşları anlayışında bulmasına 'kültür savaşları' kavramının da eklemlenmesiyle beraber ortaya çıkan aura, o zamanlar Amerikan akademik çevrelerde fırtına gibi esti. Kısacası: Habermas ve Derrida arasındaki ayrılıklar çok derin olmasına rağmen, ille de uzlaşamazlık yoktu; onları bu ayrılıkların yanlış değerlendirmelerine verilen polemiksel tepkiler ateşliyordu, bu da anlamı olan tartışmaları keskinlikle bastırıyordu. 9/11 sonrasındaysa Derrida ve Habermas sınırlı bir politik dayanışma kurdular ve daha önceki anlaşmazlıkları geride bırakıp “dostça ve açık-fikirli alışveriş” başlattılar, Habermas’ın deyişiyle. Giovanna Borradori'nin 'Terör Çağında Felsefe: Jürgen Habermas ve Jacques Derrida ile Diyaloglar'ında, 9/11 ile ilgili bireysel görüşlerini açıkladıktan sonra, Derrida bir önsöz yazarak 'Habermas deklerasyonu'na şartsız imza attığını belirtti. Habermas bir basın görüşmesinde bu deklarasyon için daha öte metin önerdi. Bundan çok faklı şekilde, Geoffrey Bennington, Derrida’nın yakın bir arkadaşı, uzlaşmaya yönelik daha öte bir jest olarak karşılıklı anlaşılabilirlik için bir yapısöküm dökümü önerdi. Derrida her ikisinin yeni görüş alışverişlerine başladığı o zamanlarda son derece hastaydı ve Habermas-Derrida ikilisi bu durumu geliştiremediler, öyle ki önceki anlaşmazlıklara esaslı olarak tekrar dönemediler ve Derrida ölmeden iyice tartışma firsatı bulamadılar. Bununla birlikte, bu en son işbirliği bazı bilimcilere benzer durumları, yakın ya da eski olsun, birbirleriyle karşılıklı olarak yeniden gözden geçirme cesareti verdi.''
NOT: Vikipedi'nin 'Jürgen Habermas' başlıklı maddesinin ilgili bölümü düzeltilerek aktarılmıştır.

Hiç yorum yok: